Vanaf week 43
Via het Nederlands Bakkerij Centrum (NBC) ontvangen we o.a. nieuws in wet- en regelgeving op het gebied van kwaliteit en voedselveiligheid. NBC put hierbij uit bronnen zoals SDU Waar & Wet, VMT, ROW verslagen, verslagen van Europese Commissie vergaderingen.
De NVB kwaliteitswerkgroep adviseert om deze berichten te delen met alle NVB leden, zodat iedereen relevante informatie voor zijn/haar bakkerij hier uit kan filteren. Voor QA, RA en kwaliteitsmedewerkers, publiceren we daarom per week een nieuwsoverzicht op de website en in de NVB nieuwsbrief.
Ik hoor graag of deze informatie je helpt in jouw werkzaamheden. Een neem gerust contact met me op, als er vragen zijn over de inhoud van de berichten.
Edith van Peij, kennis@nedverbak.nl
Week 47
Biologisch risicobeheersplan vanaf 2024 verplicht
Vanaf 2024 is het verplicht om als biologisch ondernemer een risicobeheersplan op te stellen. Een risicobeheersplan bevat een omschrijving van de risico’s die binnen het bedrijf bestaan, die de betrouwbaarheid van het biologische product zouden kunnen aantasten. Door de processen op je bedrijf kritisch te bekijken, weet je precies waar het biologische product kans heeft om bijvoorbeeld verontreinigd, vermengd of verwisseld te worden. Als je weet wat de risico’s zijn, kun je ze ook beheersen. Dit draagt bij aan de betrouwbaarheid van het biologische product voor de consument.
Het risicobeheersplan bevat een bedrijfsbeschrijving en een risicoanalyse die al eerder verplicht waren voor biologische ondernemers. Vanaf 2024 besteedt de Skal-inspecteur aandacht aan het doorlopen en checken van het risicobeheersplan tijdens de periodieke inspectie. Constateert de Skal-inspecteur dat het risicobeheersplan niet volledig is? Dan wordt dit beschouwd als een lichte afwijking. Is er in 2023 nog geen risicoanalyse gemaakt en ontbreekt het risicobeheersplan in 2024? Dan ziet Skal dit als een ernstige afwijking. Meer informatie
Artikelen uit diverse nieuwsbrieven
- VMT Nieuwsbrief 20 november: Onkruidverdelger glyfosaat toch nog 10 jaar toegestaan in Europa
- VMT Nieuwsbrief 20 november: Schoonmaken fabriek dikwijls oorzaak van microbiële besmetting: zo voorkom je dat
- VMT Nieuwsbrief 23 november: 5 tips van QA’ers voor goede implementatie van de voedselveiligheidscultuur
- Bakkerswereld Nieuwsbrief 23 november: Plantaardig assortiment? ‘Houd rekening met aankomende wetgeving’
Week 46
Geen verslagen van de Europese Commissie Werkgroepen.
Biologisch risicobeheersplan vanaf 2024 verplicht
Vanaf 2024 is het verplicht om als biologisch ondernemer een risicobeheersplan op te stellen. Een risicobeheersplan bevat een omschrijving van de risico’s die binnen het bedrijf bestaan, die de betrouwbaarheid van het biologische product zouden kunnen aantasten. Door de processen op je bedrijf kritisch te bekijken, weet je precies waar het biologische product kans heeft om bijvoorbeeld verontreinigd, vermengd of verwisseld te worden. Als je weet wat de risico’s zijn, kun je ze ook beheersen. Dit draagt bij aan de betrouwbaarheid van het biologische product voor de consument.
Het risicobeheersplan bevat een bedrijfsbeschrijving en een risicoanalyse die al eerder verplicht waren voor biologische ondernemers. Vanaf 2024 besteedt de Skal-inspecteur aandacht aan het doorlopen en checken van het risicobeheersplan tijdens de periodieke inspectie. Constateert de Skal-inspecteur dat het risicobeheersplan niet volledig is? Dan wordt dit beschouwd als een lichte afwijking. Is er in 2023 nog geen risicoanalyse gemaakt en ontbreekt het risicobeheersplan in 2024? Dan ziet Skal dit als een ernstige afwijking. Meer informatie
Artikelen uit diverse nieuwsbrieven
- Bakkerswereld Nieuwsbrief 13 november: Suikerreductie in gebak: ‘Niet afwachten tot de overheid het oplegt’
- Bakkers in Bedrijf Nieuwsbrief 15 november: Inspiratiesessie over suikerreductie in gebak: ‘We moeten ergens beginnen’
- Bakkerswereld Nieuwsbrief 16 november: Woordmerkenrecht: hoe zit het met die gevulde, kromme tompouce?
- VMT Nieuwsbrief 13 november: Webinar terugkijken: wat is er nieuw bij IFS Food 8?
- VMT Nieuwsbrief 13 november: Het raadsel van de voedselvergiftiging door brood met meer dan 200 zieken is opgelost [tropaanalkaloïden uit onkruid]
- VMT Nieuwsbrief 15 november: Houdbaarheidsindicator als alternatief geprinte datumstempel? ‘We kunnen de houdbaarheid veel nauwkeuriger voorspellen’
- VMT Nieuwsbrief 15 november: Suikerreductie in gebak: ‘Niet afwachten tot de overheid het oplegt’
- VMT Nieuwsbrief 16 november: Audit prestigekindje QA? Dit eisen verschillende certificeringen qua voedselveiligheidscultuur
- VMT Nieuwsbrief 16 november: Dit zijn de 10 meest gemaakte etiketteringsfouten
Week 45
Verbod op Bisphenol A (BPA) in voedselcontactmaterialen
In het ROW overleg Voedselcontactmaterialen (ROW/DCL) is het voorgenomen verbod op het gebruik van BPA als grondstof voor voedselcontactmaterialen besproken. In april 2023 heeft EFSA een gerapporteerd over de herevaluatie van BPA. BPA bleek reproductie toxisch en wellicht hormoon verstorend. Op basis van deze uitkomsten is de toelaatbare dagelijkse inname (TDI) met een factor 20.000 verlaagd tot 0,2 mg per kilo lichaamsgewicht per dag. Met deze waarde komt de blootstelling voor alle leeftijdscategorieën boven de TDI uit en op basis hiervan stelt de commissie het verbod in. Verschillende partijen hebben de totstandkoming van de zeer lage TDI bekritiseerd. Ook volgens alternatieve risicoschattingen is de TDI die voldoende bescherming biedt zodanig laag dat een verbod noodzakelijk is. Op 25 mei 2023 heeft de Commissie aangekondigd actie te ondernemen. Het verbod gaat voor alle toepassingen gelden. Ook import van materialen of gevulde verpakkingen valt onder het verbod. Bij gebruik van een functionele barrière is BPA wel toegestaan, mits overdracht met de toepassing van GMP (good manufacturing practice) wordt voorkomen. Het verbod geldt op het gebruik van BPA, niet op de aanwezigheid, omdat BPA ook als verontreiniging in (gerecycleerde) grondstoffen aanwezig kan zijn. Daarnaast is het vooralsnog de bedoeling om het gebruik van Bisphenol A diglydicyl ether (BADGE) niet te verbieden, maar hierover vindt nog een aparte risicobeoordeling en discussie plaats. Ook wil de Commissie andere bisfenolen verbieden die mogelijk even gevaarlijk of gevaarlijker zijn. ECHA heeft tot dusver al meer dan 30 van dergelijke stoffen geïdentificeerd. Bij het zoeken naar vervangende materialen is het dus verstandig om de ontwikkelingen in het chemische-stoffenbeleid goed te volgen. De overgangsperiode is in principe 18 maanden, maar er is mogelijkheid tot verlenging in geval van significante problemen.
Zoals het nu op papier staat mogen BPA-houdende producten die al op de markt zijn, worden verhandeld tot de voorraden op zijn (denk aan blikken, coatings, vormen etc.). Gebruiksvoorwerpen (vormen, apparatuur, coatings) kunnen gebruikt blijven worden tot het einde van de levensduur. Reparatie- en vervangingsmaterialen mogen na de overgangstermijn gebruikt blijven worden indien deze binnen de overgangstermijn nog op de markt zijn gebracht. De planning is dat de ontwerpverordening deze herfst gepubliceerd wordt (waarschijnlijk na de commissiewerkgroep op 16 en 17 november). Na publicatie volgt een feedback periode van vier weken. Besluitvorming vindt vervolgens plaats in het Permanent Comité Toxicologische Veiligheid (waarschijnlijk in februari 2024), waarna de verordening in het voorjaar van 2024 gepubliceerd wordt en de 18 maanden overgangstermijn ingaan. Er zijn nog heel veel vragen over deze conceptwetgeving. BPA komt onder andere voor in blik (coatings en lassen) en in polycarbonaat wat bijvoorbeeld gebruikt worden voor chocolade-mallen. Verder zijn in fabrieken kijkvensters en transparante buizen van polycarbonaat te vinden. Bedrijven weten niet altijd of er BPA aanwezig is in de materialen die zij gebruiken en is het bij (machine)leveranciers ook niet altijd bekend dus kan het best veel tijd kosten om deze informatie boven tafel te krijgen. Bestaande machines mogen gebruikt blijven worden zolang zij functioneren. Bij vervangen moeten dan BPA-vrije alternatieven aangeschaft worden.
Er dreigt verder rechtsongelijkheid doordat materialen uit derde landen wel aan het BPA-verbod moeten voldoen, maar voedingsmiddelen uit derde landen wel geproduceerd kunnen blijven worden met behulp van BPA-houdende materialen. Dit verschil is niet eenvoudig op te lossen.
Herziening wetgeving voedselcontactmaterialen
Ook dit onderwerp is besproken in het ROW overleg Voedselcontactmaterialen (ROW/DCL). Er wordt al sinds 2017 gewerkt aan een herziening van de Europese wetgeving over voedselcontactmaterialen. De Commissie heeft eerst gepoogd de wetgeving in verschillende lidstaten te vergelijken. Daarbij bleek dat normeringen sterk uiteenlopen. Vervolgens waren er verschillende consultaties met belanghebbenden. In 2020 verscheen een rapport met de resultaten. In 2022 is een werkdocument opgesteld met de meest dringende punten en een werkwijze hiervoor. Momenteel wordt gewerkt aan het inschatten van haalbaarheid en impact van beleidsopties en het nader invullen van oplossingsrichtingen. De planning is om dit af te ronden in 2023, zodat vanaf 2024 aan een voorstel voor regelgeving gewerkt kan worden. Belangrijk is het plan om niet langer per materiaal alles te regelen, maar te onderzoeken welke stoffen prioriteit hebben en deze voor alle materialen in één keer regelen. Van materiaalgericht naar stofgericht acteren dus. Verder wordt een studie voorbereid dit ingaat op de verhouding tussen veiligheid en duurzaamheid. Een belangrijk knelpunt in dit dossier is namelijk dat milieu overwegingen en het belang van voedselveiligheid tot conflicterende conclusies kunnen leiden.
Artikelen uit de VMT Nieuwsbrief
- VMT Nieuwsbrief 6 november: Een gele alg met de smaak van hazelnoot? ‘Groen is heel lang een knelpunt geweest’
- VMT Nieuwsbrief 8 november: Strengere handhaving MOAH, NVWA maakt richtlijnen bekend
- VMT Nieuwsbrief 8 november: RIVM: ‘Te hoge inname cadmium, lood, kwik en arseen’
- VMT Nieuwsbrief 9 november: QA’ers over voedselveiligheidscultuur tijdens audits: ‘Het is lastig een abstract begrip tastbaar te maken’
- VMT Nieuwsbrief 9 november: ‘Angst voor beschuldiging greenwashing leidt tot stilhouden duurzame doelen’
- VMT Nieuwsbrief 9 november: Voedingsmiddel niet wat het lijkt? Dit zijn de zes meest voorkomende vormen van misleiding volgens Foodwatch
- VMT Nieuwsbrief 9 november: Bijzondere staphylococcen slaan toe
- VMT Nieuwsbrief 9 november: Skal vereist vanaf 2024 een biologisch risicobeheersplan
Week 44
Er waren deze week geen verslagen van de Commissie Werkgroepen.
Meer gebruiksmogelijkheden voor poeder van gedeeltelijk ontvet chiazaad (Salvia hispanica) – nieuw voedingsmiddel
Het gebruik van poeder van gedeeltelijk ontvet chiazaad (Salvia hispanica) met een hoog vezelgehalte wordt uitgebreid tot een aantal voor de algemene bevolking bestemde levensmiddelen waaronder cake en gebak, brood en broodjes, producten op basis van deegwaren en eiwithoudende producten. EFSA heeft dit als veilig beoordeeld onder de voorgestelde gebruiksvoorwaarden. De Europese Commissie heeft de wijzigingen van de gebruiksvoorwaarden en de aangepaste specificaties van het nieuwe voedingsmiddel gepubliceerd. Naar de publicatie
Ieder jaar meer ziektemeldingen gerelateerd aan voedselconsumptie
Het RIVM heeft het rapport Registratie voedsel gerelateerde uitbraken in Nederland van 2022 gepubliceerd. Hieruit blijkt dat het aantal meldingen van voedsel gerelateerde infecties ieder jaar stijgt. In 2022 waren er 1165 meldingen van uitbraken en 4470 zieken terwijl er in 2016 nog maar 594 meldingen en 2731 zieken waren. Dit aantal is dus verdubbeld. Als er een uitbraak van voedselvergiftiging gemeld wordt, doet de NVWA onderzoek naar de oorzaak. Vaak blijft die oorzaak onbekend Het norovirus, Salmonella en Campylobacter zijn veel voorkomende veroorzakers van voedselvergiftiging. De NVWA kijkt naar het voedsel, de herkomst en de plaats waar het wordt bereid. De GGD richt zich op de personen die besmet voedsel hebben gegeten en probeert via hen de mogelijke bron(nen) te herleiden. Op basis van deze gegevens kan het RIVM advies geven over het voorkomen van voedselvergiftiging. Naar de publicatie
Artikelen uit de VMT
- VMT Nieuwsbrief 30 oktober: Verpakkingsplan Afvalfonds moet ook voedingsindustrie helpen
- VMT Nieuwsbrief 31 oktober: Column Simone Hertzberger: Klimaatverandering zorgt voor toename uitbraken en óók van mycotoxines
- VMT Nieuwsbrief 31 oktober: De WHO Voedselveiligheidsdag leverde 3 belangrijke aandachtsgebieden op voor de nabije toekomst
- VMT Nieuwsbrief 31 oktober: Toename van tularemie gemeld in Zweden en Noorwegen [bacteriële infectie met Francisella tularensis]
- VMT Nieuwsbrief 2 november: Dit zijn de 10 meest gestelde vragen en antwoorden over milieuclaims
- VMT Nieuwsbrief 2 november: Audit goed voorbereid? ‘Je kunt onmogelijk 100% compliant zijn’
Week 43
BfR publicatie over residu van gewasbeschermingsmiddelen in graan en hun vermeende negatieve effect op de volksgezondheid
Het Bundesinstitüt für Risikobewertung (BfR) heeft een nieuwsbrief gepubliceerd waarin ze uitleggen waarom er geen negatieve effecten op de volksgezondheid zijn te verwachten als gevolg van residuen van gewasbeschermingsmiddelen op granen. Het is een reactie op de aantijgingen van Foodwatch dat het grote aantal verschillende werkzame stoffen op graan een gezondheidsrisico voor de consument zouden vormen. De BfR redeneert dat de gebruikte gewasbeschermingsmiddelen uitgebreid getest zijn op veiligheid en dat daarbij rekening wordt gehouden met residu. Door de lage concentratie zou volgens de huidige stand van de wetenschappelijke kennis dit ook geen probleem zijn wanneer er meerdere soorten residu in hetzelfde monster aanwezig zijn. Bij de beoordelingen wordt rekening gehouden met mogelijke interacties en het totale residu wordt doorgaans gedomineerd door één werkzame stof, aldus de BfR. De BfR handhaaft daarom haar eerdere oordeel dat ze geen nadelige gevolgen voor de gezondheid verwacht van gewasbeschermingsmiddelen en hun werkzame stoffen bij gebruik zoals bedoeld. Naar de publicatie
Voedingsenzym triacylglycerol lipase 2x als veilig beoordeeld
Het voedingsenzym triacylglycerol lipase kan geproduceerd worden met genetisch gemodificeerde Aspergillus luchuensis stammen en wordt gebruikt voor de productie van gemodificeerde vetten en oliën. EFSA heeft 2 enzymen die op deze manier geproduceerd zijn beoordeeld en geconcludeerd dat deze voedingsenzymen heen veiligheidsrisico opleveren onder de beoogde gebruiksomstandigheden.
Naar publicatie 1
Naar publicatie 2
Vergunning verleend voor handel in nieuwe genetisch gemodificeerde maïsvarianten
Producten die geheel of gedeeltelijk bestaan uit of zijn geproduceerd met genetisch gemodificeerde mais MON 89034 × 1507 × MIR162 × NK603 × DAS-40278-9 en negen subcombinaties, MON 87419 en GA21 × T25 zijn volgens de EFSA veilig voor zowel mens als dier, en vertonen vergelijkbare eigenschappen als niet-gmo variëteiten. Er is daarom besloten een vergunning te verlenen voor het in de handel brengen van levensmiddelen en diervoeders die met genoemde maissoorten geproduceerd zijn. Op het etiket van deze producten moet de vermelding ‘niet voor teeltdoeleinden’ worden aangebracht. De vergunningen hebben een geldigheidsduur van tien jaar.
Publicatie voor MON 89034 × 1507 × MIR162 × NK603 × DAS-40278-9 en negen subcombinaties
Publicatie voor MON 87419
Publicatie voor MON GA21 × T25
Artikelen uit diverse nieuwsbrieven
- VMT Nieuwsbrief 23 oktober: 07-11-2023 | VMT webinar: Wat is er nieuw bij IFS Food 8?
- VMT Nieuwsbrief 25 oktober: Milkshakes veroorzaakten 6 zieken waarvan 3 overleden
- VMT Nieuwsbrief 26 oktober: Amsterdamse augurkenkoning gaat los op audits: ‘Eisen slaan door’
- VMT Nieuwsbrief 26 oktober: Ingrediënt of additief? Belangrijke aandachtspunten voor voedselproducenten
- VMT Nieuwsbrief 26 oktober: Betalingstermijn mogelijk van 60 naar 30 dagen: aandachtspunten voor voedselproducenten
- Waar & Wet 7 nr 115: Verantwoord en duurzaam ondernemen, hoe doe je dat nou? Een gesprek over eerste ervaringen
- Waar & Wet 7 nr 118: Uit Texel komt niet uit Texel
- Waar & Wet 7 nr 119: Is 25 gram nu wel of niet gratis?
- Waar & Wet 7 nr 124: Daar kan je chocola van maken
- Waar & Wet 7 nr 125: Grenswaarden Nutri-Score aangepast