Over het geheel genomen heeft de levensmiddelenindustrie in 2022, te midden van alle uitdagingen en onzekerheden, haar stabiliteit, veerkracht en economisch belang opnieuw bewezen.
De Monitor Levensmiddelenindustrie 2023 laat zien dat voedingsmiddelenproducenten de eerste helft van 2022 wel nog altijd te maken hebben gehad met ongebruikelijk hoge kostprijsstijgingen voor energie en grondstoffen sinds het begin van 2021. Waar de inkoopprijzen halverwege vorig jaar weliswaar stabiliseerden of daalden, liggen de prijsniveaus nog altijd ruim boven die van vóór corona en het conflict in Oekraïne.
Een blik op de prijsontwikkelingen voor fabrikanten en consumenten
De Monitor Levensmiddelenindustrie 2023 licht primair de economische ontwikkelingen in het jaar 2022 toe. Voor veel ondernemers is 2022 wederom zeer uitdagend geweest. De enorme en snelle stijging van de inputkosten sinds januari 2021 werkten tot ver in 2022 en zelfs tot in de eerste helft van dit jaar door. In deze monitor zijn daarom ook in het bijzonder de prijsontwikkeling tussen januari 2021 en juli 2023 in beeld gebracht voor de belangrijkste kostenposten. Daarnaast zijn de Nederlandse prijsstijgingen in Europees perspectief geplaatst en geeft de monitor een toelichting op het relatieve prijsniveau van voedingsmiddelen voor de Nederlandse consument.
Prijsstijging van voedingsmiddelen in Nederland vergelijkbaar met gemiddelde in Europa
Vanaf medio 2022
daalden of stabiliseerden de kosten voor de levensmiddelenindustrie. Waar de
prijzen voor energie, verpakkingsmaterialen, personeel en logistiek in het
derde kwartaal van 2022 nog piekten, zetten deze daarna een lichte daling in.
De prijzen van agrogrondstoffen begonnen vanaf het tweede kwartaal 2022
geleidelijk te dalen. Voor al deze inputkosten geldt wel dat ze in juni 2023
nog altijd fors hoger waren dan begin 2021.
Nederlandse huishoudens betaalden in 2023 meer voor voedingsmiddelen dan in
2021. In de periode van januari 2021 tot juli 2023 was de gemiddelde
prijsstijging van voedingsmiddelen in de EU 25,8 procent. Dit staat gelijk aan
de Nederlandse prijsstijgingen. De gemiddelde prijs van voedingsmiddelen,
exclusief alcoholische dranken, lag in 2022 in Nederland lager dan die in
enkele andere Eurolanden.
Economisch belang van de levensmiddelenindustrie voor Nederland onverminderd groot
Met een bijdrage van bijna 4 procent (direct en indirect) aan het BBP, blijft de levensmiddelenindustrie in ons land van wezenlijk belang en is het een stabiele factor voor de Nederlandse economie. Over het geheel genomen tonen de cijfers van 2022 een beeld van continuïteit en groei. Zo steeg de toegevoegde waarde met 7,4 procent ten opzichte van 2021 naar 15,8 miljard euro en nam het aantal directe banen licht toe tot 152.000. De trend van het groeiend aantal microbedrijven – bedrijven met minder dan 10 werknemers – zette door in 2022 en 2023. Nederland telt nu 8.435 bedrijven in de levensmiddelenindustrie.
De Nederlandse levensmiddelenindustrie wist in 2022 ook haar positie als exporteur verder uit te bouwen. De uitvoerwaarde nam met 22,4 procent sterk toe ten opzichte van 2021. Gedreven door de inflatie bedroeg deze 52,9 miljard euro.
Sector blijft een belangrijke rol spelen in de grote maatschappelijke opgaven
Ook afgelopen jaar hebben consumenten laten zien thema’s als duurzaamheid, gezondheid en bestaanszekerheid belangrijk te vinden. Het maatschappelijk en politiek debat is intenser geworden en er wordt meer en meer naar de rol van de industrie gekeken. FNLI is zich ten volle bewust van haar rol en verantwoordelijk en blijft zich dan ook proactief inzetten op die onderwerpen.
Over de Monitor Levensmiddelenindustrie
De Monitor Levensmiddelenindustrie geeft jaarlijks inzicht in de cijfers en tendensen binnen de Nederlandse levensmiddelenindustrie en is ontwikkeld door economisch onderzoeksbureau Decisio, in opdracht van FNLI.
Cees Jan Adema
